We zien in onze samenleving een aantal grote transities op ons afkomen: klimaatverandering, energietransitie, natuur, digitalisering en grote woningbouwopgaven. Deze transities raken ook de mobiliteit. Dit vraagt om een meer grondige vernieuwing van verkeers- en vervoersmodellen om de vragen van morgen te kunnen beantwoorden. Rijkswaterstaat (RWS) wil hierop proactief inspelen met haar transitieprogramma strategische modellen. In de afgelopen drie jaren zijn voorbereidende stappen gezet om aan zo’n programma te gaan werken Zo zijn wetenschappers geconsulteerd, is het modelsysteem LMS/NRM gereviewd en zijn interviews met mensen in het (beleids)veld gehouden. Met deze input is RWS een inventarisatie van opgaven aan het opstellen die gaan leiden tot strategische modelvernieuwingen om in de toekomst fit-for-purpose, state-of-the-art en state-of-the-practice te blijven.
De opgaven zijn als volgt te clusteren met daarbij enkele voorbeelden:
- Gedrag in tijd en ruimte: Als gevolg van de grote woningbouwopgaven is een sterke ruimtelijke dynamiek tussen wonen en werken te verwachten. Daarnaast zijn er grenzen aan de hoeveel beschikbare tijd en geld aan reizen. Deze budgetconstraints worden niet expliciet in de modellen meegenomen. Verder zijn mede door Corona sterkere verschillen over de loop van de dagen in de verkeersdrukte ontstaan en verliest daarmee de gemiddelde werkdag zeggingskracht.
- Heterogeniteit in gedrag: Digitalisering van de samenleving leidt tot veranderde activiteitenpatronen voor verschillende doelgroepen. De aandacht voor duurzaamheid en de opkomst van elektrificatie van vervoermiddelen leiden tot gedragsveranderingen m.b.t. mobiliteit.
- Decompliceren: De neiging bestaat om modellen steeds ingewikkelder te maken. Daartegenover is er behoefte aan eenvoudigere, meer transparante modellen. We zoeken een multiscale aanpak met gemiddelden op grove schaalniveaus en variaties daarom heen door dynamica op fijnere niveaus.
- Zwaarbelaste netwerken: Naarmate netwerken meer belast raken, neemt de complexiteit in de dynamiek tussen verkeersvraag en –aanbod toe. Daarmee komt het uitgangspunt van gebruikersevenwicht onder druk te staan.
- Goederen: nog uit te werken.
Het denkproces m.b.t. het definiëren van opgaven is nog gaande. PLATOS biedt de mogelijkheid om een eerste uitwerking bij de deelnemers te toetsen. Uit de geformuleerde opgaven moet gaan volgen welke modelvernieuwingen gewenst zijn.